Τα "αμαρτωλά" ΕΛΤΑ
Πολλών δ’ ανθρώπων ίδεν άστεα και νόον έγνων.
- Ομηρος Οδύσσεια α’ 3
.jpg)
Του Χρήστου Σταμκόπουλου
Εισαγωγή
Τα Ελληνικά Ταχυδρομεία (ΕΛΤΑ) αποτελούν τη μακροβιότερη δημόσια υπηρεσία της χώρας, ιδρυθείσα από τον Ιωάννη Καποδίστρια στις 24 Σεπτεμβρίου 1828 με το υπ' αριθ. 6550 Ψήφισμα ΙΖ'. Το 1829 θεσπίζεται ο «Κανονισμός της Αίγινας», ένα νέο σχέδιο λειτουργίας που εισάγει νεωτεριστικές διατάξεις, όπως ο υπολογισμός των τελών ανάλογα με το βάρος και όχι την απόσταση, που ισχυε μεχρι τοτε και η πληρωμή τους από τον αποστολέα. Παρά το φιλόδοξο σχέδιο, τα πρώτα χρόνια υπήρχαν δυσκολίες λόγω της γεωγραφικής ιδιομορφίας, της έλλειψης συγκοινωνιακών υποδομών (όπως δρόμοι) και των επισφαλών συνθηκών (ληστείες, πειρατεία).
Κύριο Μέρος
Το 1861, Δημιουργείται το πρώτο ελληνικό γραμματόσημο με τον απεικονιζόμενο να είναι ο Θεός Ερμής. Το 1869, τα Ελληνικά ταχυδρομεία χρησιμοποιούν τα τρένα ώστε να μεταφέρουν πιο γρήγορα την αλληλογραφία αλλά λόγω της μια γραμμής από την Αθηνά στον Πειραιά τα πράγματα δεν ήταν και ιδανικά για τις γρήγορες μεταφορές όπως γίνονταν στην Δυτική Ευρώπη. Το 1874, συμμετέχουν στην Ίδρυση της Παγκόσμιας Ταχυδρομικής Ένωσης στη Βέρνη, σηματοδοτώντας τη διεθνή τους παρουσία. Το 1892, τα τηλεγραφεία και τα τηλεφωνεία προστίθενται στις αρμοδιότητες των ταχυδρομείων, δημιουργώντας τον οργανισμό "Τ. Τ. Τ."(Ταχυδρομεία-Τηλεγραφεία-Τηλεφωνεία), ο οποίος λειτούργησε μέχρι το 1949. Το 1909, εγκαινιάζεται η αγροτική ταχυδρομική υπηρεσία, επεκτείνοντας το δίκτυο στην ελληνική ύπαιθρο και καθιστώντας τον αγροτικό διανομέα βασικό μέσο επικοινωνίας. Το 1949, με την ίδρυση του ΟΤΕ, γίνεται ο διαχωρισμός των τριών Τ, και τα Ταχυδρομεία συνεχίζουν ως ΕΛΤΑ (Ελληνικά Ταχυδρομεία) με αμιγώς ταχυδρομικές υπηρεσίες. Το 1983, καταργείται ο 3ψήφιος κωδικός και εισάγεται ο σημερινός Ταχυδρομικός Κώδικας (Τ. Κ.). Το 1996, τα ΕΛΤΑ μετατρέπονται σε Ανώνυμη Εταιρεία (Α. Ε.). Το 1998, καθορίζεται ο ρόλος των ΕΛΤΑ ως Καθολικού Παρόχου Ταχυδρομικών Υπηρεσιών στην Ελλάδα. Το 2000, ιδρύεται η θυγατρική εταιρεία ΤΑΧΥΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΕΛΤΑ Α. Ε.(ΕΛΤΑ Courier). Το 2004, τα ΕΛΤΑ ανακηρύσσονται «Μέγας Χορηγός» των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας. Το 2013, Πραγματοποιείται η πλήρης απελευθέρωση της ταχυδρομικής αγοράς της Ελλάδας. Το 2017/2018, Τα ΕΛΤΑ υπάγονται στην Ελληνική Εταιρία Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ / Υπερταμείο), το οποίο από το 2020 κατέχει το 100% των μετοχών τους.
Παρά τον ιστορικό τους ρόλο ως φορέας παροχής Καθολικής Ταχυδρομικής Υπηρεσίας (ρόλος που καθορίστηκε επίσημα το 1998) και τη μετατροπή τους σε ΝΠΙΔ το 1970, ο οργανισμός βρέθηκε σε κρίσιμο σημείο βιωσιμότητας. Χαρακτηριστικό της κακοδιαχείρισης είναι ότι, ενώ την περίοδο της πανδημίας (2020-2023) ενώ όλες οι ιδιωτικές εταιρείες ταχυμεταφορών κατέγραψαν τεράστια κέρδη λόγω της έκρηξης του ηλεκτρονικού εμπορίου, καθώς οι άνθρωποι δεν είχαν κάτι καλύτερο να κάνουν παρά να αγοράζουν ότι βλέπανε στο διαδίκτυο, τα ΕΛΤΑ, παρά τα 250 εκατομμύρια ευρώ που έλαβαν ως κρατική ενίσχυση την τελευταία πενταετία, συνέχισαν να συσσωρεύουν ζημίες.
Η πρόσφατη κρίση κορυφώθηκε με την ανακοίνωση της διοίκησης για ένα σχέδιο αναδιοργάνωσης που περιελάμβανε το κλείσιμο αρχικά 204 καταστημάτων, αριθμός ο οποίος, μετά τις έντονες πολιτικές και κοινωνικές αντιδράσεις, περιορίστηκε σε 60 καταστήματα, με πίστωση χρόνου για τα υπόλοιπα της περιφέρειας. Η αιφνιδιαστική φύση της ανακοίνωσης, χωρίς προηγούμενη διαβούλευση ή ενημέρωση ακόμα και των βουλευτών της ΝΔ, δημιούργησε ένα κλίμα έντονης καχυποψίας. Πολιτικοί παράγοντες και μέσα ενημέρωσης έκαναν λόγο για «σκάνδαλο» και κατονόμασαν τον Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης, Κωστή Χατζηδάκη, ως τον βασικό εισηγητή της απόφασης, με τους βουλευτές της επαρχίας να εκφράζουν φόβους για το πολιτικό κόστος της κίνησης αυτής.
Επίλογος
Η άρση λειτουργίας των καταστημάτων έθεσε υπό αμφισβήτηση την ικανότητα των ΕΛΤΑ να συνεχίσουν να παρέχουν καθολική υπηρεσία, ιδίως σε απομακρυσμένες και νησιωτικές περιοχές, πλήττοντας την κοινωνική συνοχή. Παρά την ιστορική τους θέση και τα διαθέσιμα εφόδια (δίκτυο, υποδομές, προσωπικό), η εταιρεία αδυνατεί να ανταγωνιστεί τον ιδιωτικό τομέα όχι επειδή δεν μπορούσε την τριετία 2020-2023 να τους αναταγωνιστεί αλλά λόγω της ανικανότητας, των προχειροδουλειών και της πλήρης αχρηστίας από την Κυβέρνηση και την Διοίκηση των ΕΛΤΑ αλλά κατά κύριο λόγο η κατάστασή δεν σταματάει μόνο εκεί. Καθώς η κυβέρνηση οντάς δεξιών "απόψεων" θα ιδιωτικοποιήσει μέχρι και την μάνα της και από τι φαίνεται εκεί θα καταλήξουμε. Το ερώτημα είναι πόσο θα κοστίσει αυτή η αλλαγή στον απλό πολίτη, ο οποίος βλέπει την τσέπη του να εκτινάζεται από την ακρίβεια και τα δυσβάσταχτα έξοδα. Ακόμα και η διοίκηση έχει προειδοποιήσει για σοβαρό πρόβλημα βιωσιμότητας τους επόμενους 6 με 9 μήνες. Η αντιπολίτευση, αλλά και οι ίδιοι οι βουλευτές της ΝΔ, ζήτησαν απαντήσεις για το πώς χάθηκαν τα 250 εκατ. ευρώ των ενισχύσεων και πώς ο οργανισμός έφτασε σε αυτήν την κατάσταση, επισημαίνοντας την ανάγκη για διεξοδική συζήτηση στη Βουλή.
Ενδεικτικές Πηγές
https://www.aftodioikisi.gr/paraskinia/chatzidakis-kata-pierrakaki-kai-papastergioy-gia-ta-elta/
https://www.iefimerida.gr/ellada/elta-46-katastimata-poy-kleinoyn-apo-deytera-3-10
https://www.youtube.com/watch?v=ZOSgKcsi8D0
.jpg)
.jpg)
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου