Κώστας Σημίτης. Μια ιστορία διαδοχής.
Δεν θ’ αργήσει το Χρηματιστήριο να ξεπεράσει τις 7.000 μονάδες.
- Κώστας Σημίτης(πριν την πτώση του χρηματιστήριου)
Προσοχή! Ότι αναγράφεται στο συγκεκριμένο πόστ ή γενικότερα στο μπλοκ είναι προσωπικές μου απόψεις και κατανοήσεις. Αν θέλετε άποψη ειδικού θα σας συμβούλευα να ψάξετε σε ακαδημαϊκούς κύκλους για μια πιο σαφή άποψη. Ευχαριστώ πολύ για την κατανόηση.
Του Χρήστου Σταμκόπουλου
Εισαγωγή
Ο Κώστας Σημίτης γεννήθηκε στις 23 Ιουνίου 1936 στον Πειραιά και πέθανε στις 5 Ιανουαρίου του 2025 στην Κόρινθο. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο του Μάρμπουργκ της Δυτικής Γερμανίας την περίοδο 1959-1963 και οικονομικά στο London School of Economics το 1963 με 1965. Ήταν νυμφευμένος με τη Δάφνη Σημίτη, την οποία γνώρισε την περίοδο που αμφότεροι σπούδαζαν στο LSE. Επί της χούντας, διέφυγε παράνομα στο εξωτερικό και παραπέμφθηκε ερήμην στο Στρατοδικείο για απόπειρα εμπρησμού και παράβαση του νόμου περί εκρηκτικών υλών. Σε αντίποινα συνελήφθη η σύζυγός του, Δάφνη Σημίτη, και κρατήθηκε επί δύο μήνες σε απομόνωση. Μετά την πτώση της Χούντας το 1974, υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη του ΠΑΣΟΚ και ανέλαβε αρκετές υπουργικές θέσεις, όταν το κόμμα ανέλαβε την εξουσία. Αυτές ήταν: Υπουργός Γεωργίας από το 1981-1985. Υπουργός Εθνικής οικονομίας από το 1985-1987. Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων 1989-1990, Υπουργός Εμπορίου 1993-1995, Υπουργός Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας την ίδια περίοδο. Τέλος από τις 22 Ιανουαρίου του 1996 μέχρι και τις 8 Μαρτίου του 2004 ήταν Πρωθυπουργός της Ελλάδος. Όμως πως έδρασε αυτή η πολίτικη φιγούρα του καιρού μας? Και ποιες ήταν οι σχέσεις του με τον Ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ, Ανδρέα Παπανδρέου?
Κύριο Μέρος
Στις 13 Ιουνίου 1979, ο Σημίτης εξαναγκάστηκε σε παραίτηση από το Εκτελεστικό Γραφείο. Θεωρήθηκε υπεύθυνος για μια αφίσα που είχε κυκλοφορήσει με σύνθημα «Όχι στην Ευρώπη των μονοπωλίων, ναι στην Ευρώπη των λαών», ενώ επίσημη θέση του Κινήματος ήταν τότε η έξοδος της χώρας από την τότε Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ). Μετά την νίκη του κόμματος κλήθηκε από τον Ανδρέα να αναλάβει υπουργός Γεωργίας.
Νέα σύγκρουση με τον Ανδρέα Παπανδρέου προκάλεσε η θητεία του στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, από το 1985 ως το 1987. Προσπάθησε να εφαρμόσει το πρώτο αυστηρό πρόγραμμα σταθεροποίησης, αλλά ήρθε σε ρήξη με τον ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ όταν δεν έγινε δεκτή η πρόταση Σημίτη για αναβολή της Αυτόματης Τιμαριθμικής Προσαρμογής.
Διετέλεσε πάντως υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων κατά τη διάρκεια της οικουμενικής κυβέρνησης, υπό την προεδρία του καθηγητού Ζολώτα (Νοέμβριος 1989 – Φεβρουάριος 1990), και υπουργός Βιομηχανίας από το 1993 ως το 1995 όταν το ΠΑΣΟΚ επανήλθε στην εξουσία.
Στο τέλος του διαστήματος αυτού (1996) επισυνέβη και η πρώτη σχεδόν ανοικτή αντιπαράθεση με τον Ανδρέα Παπανδρέου στην περίφημη συνεδρίαση του Κάραβελ.
(Η συνεδρίαση του Καραβελ, όταν τέσσερα άτομα, οι Κώστας Σημίτης, Παρασκευάς Αυγερινός, Θόδωρος Πάγκαλος, και Βάσω Παπανδρέου. αμφισβητούσαν τον καταβεβλημένο Ανδρέα Παπανδρέου και του ζητούσαν να περιέλθει σε καθεστώς κηδεμονίας. Όταν ο Ανδρέας δεν αποδέχθηκε τα αιτήματα των αιρετικών του κινήματος, η Βάσω Παπανδρέου σηκώθηκε από την καρεκλά της, διέσχισε την αίθουσα και παρέδωσε ένα κομμάτι χαρτί στον Ανδρέα Παπανδρέου με τη «Εμμέσως πλην σαφώς αναφέρεσαι σε μένα και μου αποδίδεις προθέσεις που δεν έχουν σχέσεις με τις προθέσεις μου. Ζητώ τον λόγο επί προσωπικού», έγραφε το χαρτί. Ο Ανδρέας Παπανδρέου ακρεστηκε σε ένα χαμηλόφωνο "Μάλιστα", χωρίς να εκδηλωθούν περαιτέρω επεισόδια).
Το πρώτο κρασ-τεστ της καριέρας του ήταν στα τέλη του Ιανουαρίου του 1996, η κρίση των Ιμίων. Όπου Ελλάδα και Τουρκιά έφθασαν στα πρόθυρα γενικευμένης σύρραξης. Όμως μετά από μια παρέμβαση των ΗΠΑ με την γνωστή συμφωνία που έμεινε στην ιστορία ως: "No ships, No flags, No troops". Αν και αποκλιμακώθηκε η κρίση, η Ελλάδα έχασε 3 στρατιωτικούς εκείνες τις μέρες και τα Ιμια μπήκαν σε γκρίζα ζώνω κυριαρχίας.
Το 1999 όταν έγινε και το μεγάλο "κραχ" του χρηματιστήριου Αθηνών. Το φταίξιμο ρίχτηκε στην κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη. Τα βασικά προβλήματα του χρηματιστήριου και οι λόγοι που δεν δούλεψε ήταν ποικίλοι. Αρχικά, τα δομικά προβλήματα και οι εταιρίες "φαντάσματα", που ενώ δεν είχαν τις προϋποθέσεις να μπουν στο χρηματιστήριο έμπαιναν μόνο και μόνο επειδή ήταν από μέλοι και φίλοι του ΠΑΣΟΚ. Ακόμα, η εσωτερική πληροφόρηση που οδηγούσε τα μέλη του κόμματος και αλλά άτομα να αγοράζουν ή να πουλάνε μετοχές πριν ανακοινωθεί στον υπόλοιπο κόσμο. Έτσι καθημερινά ανταλλάσσονταν λεφτά αξίας 1.8 δισ ευρώ, υπήρχαν 1. 000 εταιρείες στο χρηματιστήριο με κεφαλοποίηση πάνω από 212 δισ ευρώ. Επίσης, η άξια των εταιρειών ήταν σε ποσοστό του 182% του ΑΕΠ της χωράς. Άρα οι μετοχές είχαν παραπάνω άξια από τα προϊόντα που παρήγαγε η χωρά. Τον Σεπτέμβριο του 1999 μέσα σε λίγες ήμερες σημαντικοί μέτοχοι πούλησαν τις μετοχές των εταιρειών τους και οι τιμές των μετόχων πήγαν στον πάτο της θάλασσας. Το χειρότερο ήταν ότι μετά βγήκαν στην φορά και ότι υπήρχαν εταιρείες φούσκες. Και έτσι επικράτησε πανικός και χάος. Συγκεντρώσεις, διαδηλώσεις και συγκρούσεις έξω από υπουργεία, έξω από το χρηματηστηριο και γενικά οπού στέκονταν οι Ελληνες θρηνούσαν το 2 τρισ ευρώ που έχασαν στο χρηματηστηριο. Εφημερίδες όπως "η βραδινή" κατηγορούσαν την κυβέρνηση "για ανοχή σε σκοτεινά κέντρα που λήστεψαν τον ελληνικό λαό".
Ακόμα οι ακριβοπληρωμένοι ολυμπιακοί αγώνες, οι μίζες με τους εξοπλισμούς με τον τότε υπουργό εθνικής αμύνης Άκης Τσοχατζόπουλος και η συζήτηση για το συνταξιοδοτικό το 2001 κ. α, οδήγησαν την πτώση της κυβέρνησης Σημίτη το 2004.
Κατάληξη
Στις 12 Ιουνίου 2008 ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Γιώργος Παπανδρέου απέπεμψε τον Σημίτη από την κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος μέσω επιστολής που δημοσιοποίησε στον τύπο. Αιτία στάθηκε η διαφορετική άποψη μεταξύ του Παπανδρέου και του Σημίτη για τη διεξαγωγή ή όχι δημοψηφίσματος σχετικά με την κύρωση της Ευρωπαϊκής Συνθήκης της Λισσαβόνας. Ο Γιώργος Παπανδρέου κατηγόρησε τον Κώστα Σημίτη πως, ενώ το 2005 είχε προσυπογράψει την πρόταση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. για διεξαγωγή δημοψηφίσματος για τη Συνταγματική Συνθήκη της ΕΕ και είχε επιχειρηματολογήσει επ' αυτού και στη Βουλή.
Τι όμως πρέπει να θυμόμαστε από την διακυβέρνηση Σημίτη? Το Μετρό της Αθήνας, το Τραμ της Αθήνας, το νέο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», η Αττική Οδός (έργο για το οποίο διατυπώθηκαν ενστάσεις σε ότι αφορά το κόστος του και ειδικότερα το τελικό ποσό του 1 τρισ. δρχ. σε σχέση με τα 524 δισ. της αρχικής σύμβασης), η Γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου και η Εγνατία Οδός, έργο για το οποίο ασκήθηκε κριτική σε ότι αφορά την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων.
Ενδεικτικές Πηγές
.jpg)
.jpg)
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου