Πολιτική ανάλυση του Ιουνίου 2025

Το της πόλεως όλης ήθος, ομοιούται τοις άρχουσιν.

- Ισοκράτης

Του Χρήστου Σταμκόπουλου

Πηγή εικόνας: CNN.gr

Προσοχή! Ότι αναγράφεται στο συγκεκριμένο πόστ ή γενικότερα στο μπλοκ είναι προσωπικές μου απόψεις και κατανοήσεις. Αν θέλετε άποψη ειδικού θα σας συμβούλευα να ψάξετε σε ακαδημαϊκούς κύκλους για μια πιο σαφή άποψη. Ευχαριστώ πολύ για την κατανόηση.

Τα σημαντικότερα νέα στην Ελλάδα:

Η ελληνική κυβέρνηση αντιμετώπισε «έντονη αντίδραση από την αντιπολίτευση» σχετικά με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ , οδηγώντας σε εκκλήσεις για παραίτηση και πρόωρες εκλογές. Η αντιπολίτευση κατηγόρησε τον Πρωθυπουργό Μητσοτάκη ότι «ένιπτε τας χείρας του» και ότι προΐστατο μιας «κυβέρνησης που καταρρέει». Συν οτι, ένας υπουργός και 3 υφυπουργοί παραιτήθηκαν λόγω του σκανδάλου του ΟΠΕΚΕΠΕ.[1],[2]

Νέες ρυθμίσεις τέθηκαν σε ισχύ τον Ιούνιο, συμπεριλαμβανομένης της υποχρεωτικής ασφάλισης για ακίνητα αξίας άνω των 500.000 ευρώ (με απώλεια κρατικής αρωγής σε περίπτωση φυσικών καταστροφών εάν δεν είναι ασφαλισμένα), επιχειρήσεις και οχήματα. Το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) επρόκειτο να εξετάσει στις 6 Ιουνίου μια πιλοτική δίκη σχετικά με την επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού για τους δημοσίους υπαλλήλους. [3]

Η ελληνική οικονομία επιδεικνύει ανθεκτικότητα, με την κυβέρνηση και την Τράπεζα της Ελλάδος να προβλέπουν ανάπτυξη ΑΕΠ 2,3% το 2025

, ευθυγραμμισμένη με την Εαρινή Πρόβλεψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 2025.

Ο ΟΟΣΑ προέβλεψε ανάπτυξη 2,0%

ή 2,5%

για το 2025, ξεπερνώντας την Ευρωζώνη (1,0% το 2025) και ακόμη και τη Γερμανία.

Αυτή η ανάπτυξη υποστηρίζεται από χρηματοδοτήσεις της ΕΕ, αυξήσεις στον κατώτατο μισθό και αυξανόμενες εκταμιεύσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) (αναμένεται να αυξηθούν από 1,8% του ΑΕΠ το 2024 σε 3,6% το 2026). Ωστόσο, το πρώτο εξάμηνο του 2025 εμφάνισε μια «θολή εικόνα» με πτώση επενδύσεων κατά 3,2%, που αποδίδεται σε αβεβαιότητα, καθυστερήσεις στην απορρόφηση πόρων του RRF και στασιμότητα στην ιδιωτική πρωτοβουλία.

Η βιομηχανική παραγωγή μειώθηκε κατά 2,4% τον Απρίλιο του 2025 σε ετήσια βάση.

Ο πληθωρισμός τον Μάιο του 2025 διαμορφώθηκε στο 2,5% (από 2% τον Απρίλιο), με σημαντικές αυξήσεις στις κατηγορίες στέγασης (+6%), ένδυσης/υπόδησης (+6,6%) και τροφίμων/μη αλκοολούχων ποτών (+2,6%). Παρά ταύτα, ο ΟΟΣΑ αναμένει ότι ο συνολικός πληθωρισμός θα μειωθεί στο 2,5% το 2025 λόγω των χαμηλότερων τιμών πετρελαίου. Ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου Αθηνών σημείωσε μικρή άνοδο 0,20% στις 25 Ιουνίου, κλείνοντας στις 1.871,22 μονάδες. Οι τιμές των ακινήτων επέστρεψαν στο ανώτατο προ κρίσης επίπεδο του 2008, σημειώνοντας αύξηση 6,8% σε ετήσια βάση το πρώτο τρίμηνο του 2025. Η αγορά βραχυχρόνιων μισθώσεων σημείωσε ισχυρή ανάπτυξη, ξεπερνώντας το 1 εκατομμύριο διαθέσιμες κλίνες έως τον Απρίλιο του 2025. [4],[5],[6],[7]

Επίμονες ανησυχίες εκφράζονται σχετικά με την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, με την Ελλάδα να κατατάσσεται τελευταία στην ΕΕ σύμφωνα με τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα (RSF).Το σκάνδαλο του λογισμικού κατασκοπείας «Predatorgate», που αφορά κυβερνητική παρακολούθηση δημοσιογράφων και πολιτικών, συνέχισε να εγείρει ανησυχίες για το κράτος δικαίου.Ωστόσο, το ανώτατο δικαστήριο έκρινε αντισυνταγματική μια τροποποίηση του 2021 που εμπόδιζε τα άτομα να γνωρίζουν ότι υπόκεινται σε κρατική παρακολούθηση. Αναφέρθηκε ένα «διάχυτο κλίμα φόβου» για τους υπερασπιστές των δικαιωμάτων των μεταναστών, με εκστρατείες δυσφήμισης, παρενόχληση και απειλές δίωξης. Η Ελλάδα αντιμετωπίζει έναν από τους υψηλότερους κινδύνους φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού στην ΕΕ (26%). Επισημαίνονται τα υψηλά ποσοστά ανεργίας (ιδίως μεταξύ νέων και γυναικών), οι κακές συνθήκες εργασίας και οι μειούμενες πραγματικές αποδοχές. Το βάρος των έμμεσων φόρων στα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος και το αυξανόμενο κόστος διαβίωσης είναι σημαντικά. Η κυβέρνηση στοχεύει στην αύξηση της ιδιοκατοίκησης μέσω μιας νέας νομοθετικής ρύθμισης για την «κοινωνική αντιπαροχή» και πραγματοποίησε την πρώτη συνεδρίαση της Κυβερνητικής Επιτροπής Στεγαστικής Πολιτικής στις 27 Ιουνίου. Το Υπουργείο Εργασίας ανακοίνωσε πληρωμές για συντάξεις, επιδόματα ανεργίας, άδειες μητρότητας και προγράμματα απασχόλησης από τις 30 Ιουνίου έως τις 4 Ιουλίου. Σημειώθηκε επίσης μια τάση «Επιστροφής Εγκεφάλων», με σχεδόν τα δύο τρίτα των Ελλήνων που έφυγαν κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης να έχουν επιστρέψει. [8],[9],[10]

Η Ελλάδα εξελέγη μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την περίοδο 2025-2026 , τονίζοντας τους άξονες «Διάλογος, Διπλωματία, Δημοκρατία». Ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης συμμετείχε στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ (23 Ιουνίου), συζητώντας τη Μέση Ανατολή, τον πόλεμο στην Ουκρανία, τη Λιβύη, την Κίνα και την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Παρακολούθησε επίσης τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ (24-25 Ιουνίου) και ένα δείπνο εργασίας του Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ουκρανίας. Η 9η συνάντηση της Κοινής Διεπιστημονικής Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων (JICE), που συστάθηκε βάσει της Συμφωνίας των Πρεσπών, πραγματοποιήθηκε στις 18 Ιουνίου, με ανταλλαγή προγραμμάτων σπουδών. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τραμπ όρισε την Κίμπερλι Γκιλφούιλ ως την επόμενη Πρέσβη των ΗΠΑ στην Ελλάδα , συμβολίζοντας τους ισχυρούς πνευματικούς και πολιτιστικούς δεσμούς. Ιστορικά, οι σχέσεις Ελλάδας-Ιράν «επιδεινώθηκαν» μετά το 2008, καθώς η Ελλάδα ενίσχυσε τους δεσμούς της με το Ισραήλ μέσω μιας «πολύ ισχυρής και δεσμευτικής ελληνοϊσραηλινής στρατιωτικής συμφωνίας». Η Ελλάδα συμμετείχε στην 9η Έκθεση Κίνας-Νότιας Ασίας (CSAE), όπου υπογράφηκαν συμφωνίες αξίας άνω των 8,66 δισεκατομμυρίων γιουάν σε διάφορους τομείς. [11],[12],[13],[14]

Ο Πρωθυπουργός Μητσοτάκης ανακοίνωσε στις 23 Ιουνίου ότι η Ελλάδα θα αναπτύξει πολεμικά πλοία του Πολεμικού Ναυτικού σε διεθνή ύδατα ανοικτά της Λιβύης για να «στείλει προληπτικά ένα μήνυμα ότι οι διακινητές δεν θα καθορίζουν ποιος εισέρχεται στη χώρα μας», μετά από μια απότομη αύξηση των αφίξεων μεταναστών. Αυτή η απόφαση ελήφθη μετά από έκτακτη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Η ελληνική κυβέρνηση χαιρέτισε τον νέο στόχο του ΝΑΤΟ για αμυντικές δαπάνες 5% του ΑΕΠ, σημειώνοντας ότι η Ελλάδα ήδη ξεπερνά το 3% και έχει ανακοινώσει ένα μεγάλο εξοπλιστικό πρόγραμμα ύψους έως και 28 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αναμένονται νέες αυξήσεις στους μισθούς του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων από τον Οκτώβριο, φτάνοντας σε συνολική ενίσχυση 13% έως 20%. [15],[16],[17]

Τα σημαντικότερα νέα στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Η Σύνοδος Κορυφής των Ηγετών της ΕΕ (26 Ιουνίου) επικεντρώθηκε στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, στην αποτροπή νέων δασμών των ΗΠΑ και στις συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή. Επίμονες εσωτερικές διαφωνίες παραμένουν, ιδιαίτερα όσον αφορά έναν 18ο γύρο κυρώσεων κατά της Ρωσίας και τη διατήρηση ανώτατου ορίου τιμών στο ρωσικό πετρέλαιο. Η Σύνοδος Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον Ιούνιο αντιμετώπισε κρίσιμα ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της κατάστασης στη Μέση Ανατολή, του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (σεξουαλική κακοποίηση παιδιών κτλ), της εφαρμογής του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), της ενίσχυσης των αγροτικών περιοχών και της διασφάλισης του κράτους δικαίου στα κράτη μέλη. Συζητήθηκαν ανησυχίες σχετικά με την παράνομη χρήση λογισμικού κατασκοπείας και την παρακολούθηση των συστάσεων της επιτροπής έρευνας PEGA, καθώς και την ελευθερία του συνέρχεσθαι στην Ουγγαρία και το κράτος δικαίου στην Ισπανία. Η ηγεσία της ΕΕ στην κλιματική δράση δέχεται πιέσεις, οδηγώντας στην αναστολή της νομοθεσίας κατά του «πράσινου ξεπλύματος» και τη χαλάρωση ορισμένων στόχων της Πράσινης Συμφωνίας λόγω της αυξανόμενης επιρροής της ακροδεξιάς και μιας ευρύτερης μετατόπισης του εκλογικού σώματος. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απλοποίησε τις οδηγίες χρήσης ιατροτεχνολογικών προϊόντων για την ψηφιοποίηση των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης.[18],[19],[20],[21],[22]

Η ανάπτυξη του πραγματικού ΑΕΠ της Ευρωζώνης αναμένεται να είναι 0,9% το 2025 , με την ανάπτυξη της ΕΕ στο 1,1%. Αυτά τα ποσοστά είναι γενικά παρόμοια με εκείνα του 2024, αλλά οι επενδύσεις υπολείπονται των προσδοκιών λόγω του υψηλού κόστους χρηματοδότησης και της αβεβαιότητας πολιτικής. Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη ήταν 1,9% τον Μάιο του 2025, μειωμένος από 2,2% τον Απρίλιο, με την ΕΕ στο 2,2%. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναμένει ότι ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη θα επιτύχει τον στόχο του 2% έως τα μέσα του 2025. Ο πληθωρισμός στις υπηρεσίες παραμένει ο κύριος παράγοντας. Οι δείκτες της αγοράς εργασίας δείχνουν ότι το ποσοστό κενών θέσεων εργασίας στην Ευρωζώνη ήταν 2,4% το πρώτο τρίμηνο του 2025 και η ανεργία στο 6,2% τον Απρίλιο του 2025. Η αύξηση των ονομαστικών αποδοχών ανά εργαζόμενο αναμένεται να επιβραδυνθεί στο 3,9% το 2025. Η επιβράδυνση του παγκόσμιου εμπορίου επηρεάζει σημαντικά την εξωτερική ζήτηση της Ευρωζώνης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε προτεινόμενες τροποποιήσεις στον Κανονισμό της ΕΕ για την Τιτλοποίηση και ένα σχέδιο κανονισμού για την τροποποίηση του Κανονισμού περί Κάλυψης Ρευστότητας (LCR), με στόχο την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του χρηματοπιστωτικού τομέα. Ο Όμιλος ΕΤΕπ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απλοποίησαν τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων για τη στήριξη της καθαρής βιομηχανίας της Ευρώπης, διευκολύνοντας τις επενδύσεις στην καθαρή ενέργεια και την απανθρακοποίηση της βιομηχανίας.[23],[24],[25],[26],[27],[28]

Τα σημαντικότερα νέα στις ΗΠΑ

Το Ανώτατο Δικαστήριο περιόρισε τις πανεθνικές εντολές τον Ιούνιο του 2025, αλλά η τύχη της εντολής του Προέδρου Τραμπ για την ιθαγένεια εκ γεννήσεως παραμένει ασαφής. Η απόφαση χαιρετίστηκε από τον Τραμπ ως «μνημειώδης νίκη για το Σύνταγμα». Ωστόσο, οι διαφωνούντες δικαστές την χαρακτήρισαν «ανοιχτή πρόσκληση για την κυβέρνηση να παρακάμψει το Σύνταγμα». Ο Τραμπ εξέδωσε διακήρυξη στις 4 Ιουνίου, η οποία τέθηκε σε ισχύ στις 9 Ιουνίου, αναστέλλοντας την είσοδο ορισμένων ξένων υπηκόων από 19 χώρες (7 μερικά ανασταλμένα, 12 πλήρως ανασταλμένα). Η διακήρυξη επικαλείται λόγους εθνικής ασφάλειας, τρομοκρατίας, μισαλλόδοξης ιδεολογίας και εκμετάλλευσης των νόμων περί μετανάστευσης. [29],[30]

Οι αμερικανικές μετοχές (S&P 500, Dow, Nasdaq) σημείωσαν άνοδο στις 27 Ιουνίου. Οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων μειώθηκαν. Οι αιτήσεις για επιδόματα ανεργίας και οι παραγγελίες για διαρκή αγαθά ήταν καλύτερες από το αναμενόμενο. Το ΑΕΠ των ΗΠΑ το πρώτο τρίμηνο του 2025 συρρικνώθηκε περισσότερο από ό,τι εκτιμήθηκε αρχικά, γεγονός που αποδίδεται σε πρόωρες αγορές ενόψει δασμών. Αναμένεται καλύτερη απόδοση τους επόμενους μήνες. Η οικονομία των ΗΠΑ αναμένεται να επιβραδυνθεί το καλοκαίρι. Η οικονομική δραστηριότητα ενισχύθηκε τεχνητά στις αρχές του 2025 από πρόωρες αγορές ενόψει δασμών. Αναμένεται «απότομη πτώση της ζήτησης» το δεύτερο εξάμηνο του 2025. Οι καταναλωτικές δαπάνες και οι επιχειρηματικές επενδύσεις αναμένεται να επιβραδυνθούν σημαντικά. Οι επιπτώσεις των υψηλότερων δασμών θα γίνουν πιο εμφανείς, πυροδοτώντας πληθωριστικές πιέσεις, αποδυναμώνοντας τις συνθήκες της αγοράς εργασίας και περιορίζοντας τις κεφαλαιουχικές δαπάνες. Η ανάπτυξη του ΑΕΠ προβλέπεται να επιβραδυνθεί στο 0,8% σε ετήσια βάση έως το τέταρτο τρίμηνο του 2025. Το πραγματικό ΑΕΠ για το έθνος μειώθηκε κατά 0,5% (σε ετήσια βάση) το πρώτο τρίμηνο του 2025. Η αγορά εργασίας συνέχισε να μαλακώνει τον Μάιο. Προστέθηκαν 139.000 θέσεις εργασίας, αλλά η ανεργία παρέμεινε σταθερή στο 4,2% λόγω μείωσης της συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό. Τα μηνιαία κέρδη θέσεων εργασίας αναμένεται να επιβραδυνθούν σε μόλις 25.000 το δεύτερο εξάμηνο του 2025. Ο πληθωρισμός αναμένεται να επιταχυνθεί εκ νέου λόγω των δασμών. Ο δείκτης τιμών καταναλωτή (CPI) αυξήθηκε ελαφρώς στο 2,4% σε ετήσια βάση τον Μάιο. Η Fed αναμένεται να περιμένει έως τον Σεπτέμβριο για μείωση επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης. Συνεχίζονται οι συζητήσεις για τον δομικό ρατσισμό και άλλες διακρίσεις. Το Ανώτατο Δικαστήριο της Οκλαχόμα απέρριψε αγωγή που είχαν καταθέσει οι δύο τελευταίοι επιζώντες της Σφαγής της Τάλσα του 1921. Παρά τις προσπάθειες, η δημιουργία μιας ομοσπονδιακής επιτροπής μελέτης για αποζημιώσεις δεν προχώρησε το 2024. Ωστόσο, ένας ομοσπονδιακός δικαστής στην Οκλαχόμα Σίτι ακύρωσε μέρος ενός κρατικού νόμου που λογοκρίνει τη διδασκαλία ορισμένων θεμάτων φύλου και φυλής. Η 10η επέτειος της κρίσης του νερού στο Φλιντ ανέδειξε τη συνεχιζόμενη μόλυνση των σωλήνων νερού χωρίς προθεσμία για την αποκατάσταση. Οι αυτόχθονες ομάδες συνεχίζουν τον αγώνα για να σταματήσουν την κατασκευή ενός ορυχείου λιθίου στο Thacker Pass, σε ιερή γη. Η περιοχή «Cancer Alley» στη Λουιζιάνα, με υψηλή συγκέντρωση εργοστασίων ορυκτών καυσίμων, συνεχίζει να βλάπτει δυσανάλογα την υγεία των μαύρων κατοίκων. Η EPA ανακοίνωσε εθνικούς βιομηχανικούς κανονισμούς για τον περιορισμό των τοξικών ρύπων και τη μείωση των εκπομπών. Η ανησυχία για την απέλαση αυξήθηκε από τον Μάρτιο έως τον Ιούνιο του 2025 μεταξύ των ενηλίκων στις ΗΠΑ (περίπου 1 στους 4 συνολικά). Οι μετανάστες (43%) ανησυχούν περισσότερο από τους γεννημένους στις ΗΠΑ (34% δεύτερης γενιάς, 17% τρίτης ή ανώτερης γενιάς). Οι Δημοκρατικοί (50%) ανησυχούν περισσότερο από τους Ρεπουμπλικάνους (31%). Η ανησυχία αυξήθηκε σε όλες τις φυλετικές και εθνοτικές ομάδες. [31],[32],[33],[34],[35]

Ο Πρόεδρος Τραμπ επέστρεψε από τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ έχοντας εξασφαλίσει μια σημαντική αύξηση στις αμυντικές δαπάνες από άλλες χώρες του ΝΑΤΟ (5% του ΑΕΠ έως το 2035). Η εστίαση στην Ουκρανία μειώθηκε δραματικά. Ο Τραμπ επιβεβαίωσε τη δέσμευση των ΗΠΑ στο Άρθρο 5. Οι αμερικανικές επιθέσεις σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις (22 Ιουνίου) οδήγησαν σε κλιμάκωση της σύγκρουσης. Ο Τραμπ επικοινώνησε απευθείας με τον Νετανιάχου για να εξασφαλίσει κατάπαυση του πυρός (συνομιλίες της Δευτέρας). Ο Λευκός Οίκος υποστήριξε ότι ο βομβαρδισμός του Σαββάτου στο Ιράν βοήθησε στην επίτευξη της κατάπαυσης του πυρός, με τη μεσολάβηση του Κατάρ. Η Μεγάλη Στρατιωτική Παρέλαση και Εορτασμός της 250ης Επετείου του Στρατού των Ηνωμένων Πολιτειών πραγματοποιήθηκε στις 14 Ιουνίου 2025, στην Αρλίνγκτον και την Ουάσιγκτον, D.C.. Το Υπουργείο Άμυνας (DOD) δημοσίευσε τον προϋπολογισμό του για το οικονομικό έτος 2026 εν μέσω αβέβαιου μέλλοντος χρηματοδότησης. Η Πολεμική Αεροπορία μετατόπισε κεφάλαια από το πρόγραμμα ICBM LGM-35A Sentinel για την τροποποίηση ενός αεροσκάφους Boeing 747 του Κατάρ για χρήση ως Air Force One. Η Μονάδα Καινοτομίας Άμυνας (DIU) επιδιώκει λύσεις αντι-drone με χαμηλές παράπλευρες απώλειες για τους μαχητές έως το επόμενο καλοκαίρι. Το DOD ζητά σχόλια για την αναμόρφωση του πλαισίου διαχείρισης κινδύνων (κυβερνοασφάλεια). [36],[37],[38],[39]

Η EPA πρότεινε δύο κανόνες του Νόμου περί Καθαρού Αέρα (17 Ιουνίου 2025): την κατάργηση όλων ή σχεδόν όλων των κανονισμών για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τις μονάδες παραγωγής ενέργειας. Η EPA εξέδωσε προτεινόμενο κανόνα (13 Ιουνίου 2025) «Πρόγραμμα Προτύπων Ανανεώσιμων Καυσίμων (RFS): Πρότυπα για το 2026 και το 2027, Μερική Παραίτηση από την Απαίτηση Όγκου Κυτταρινικής Βιοκαυσίμου 2025, και Άλλες Αλλαγές». Αυτό συνεχίζει τις ενέργειες της κυβέρνησης Τραμπ για την προώθηση της εγχώριας ενεργειακής κυριαρχίας και της αγροτικής οικονομίας των ΗΠΑ, επιβάλλοντας κυρώσεις στις εισαγωγές. Το μέλλον του προγράμματος Energy Star είναι αβέβαιο λόγω της αναδιοργάνωσης της EPA. Οι πολιτικές των ΗΠΑ, ιδίως υπό την κυβέρνηση Τραμπ, δείχνουν μια τάση προς την αποδυνάμωση των περιβαλλοντικών κανονισμών και την προώθηση της εγχώριας ενεργειακής κυριαρχίας, ακόμη και με κόστος την παγκόσμια συνεργασία για την κλιματική αλλαγή. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μια απόκλιση από τους διεθνείς περιβαλλοντικούς στόχους και να δημιουργήσει πρόσθετες προκλήσεις για τις παγκόσμιες προσπάθειες μετριασμού της κλιματικής αλλαγής. [40],[41]

Τα σημαντικότερα νέα σε όλο τον κόσμο

Στη Μέση Ανατολή, οι αμερικανικές επιθέσεις σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις (22 Ιουνίου) και η σύγκρουση Ιράν-Ισραήλ (13-24 Ιουνίου) κυριάρχησαν στην ατζέντα, με κατάπαυση του πυρός στις 24 Ιουνίου. Το Συμβούλιο Ασφαλείας συζήτησε τη Μέση Ανατολή στις 30 Ιουνίου, με το Πακιστάν να αναλαμβάνει την προεδρία. [42]

Στο Αφγανιστάν, ο Ειδικός Εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα (SRSG) Οτουνμπάγιεβα ενημέρωσε το Συμβούλιο Ασφαλείας σχετικά με τη δέσμευση του ΟΗΕ με τις ντε φάκτο αρχές. [43]

Στη Λιβύη, η SRSG Τέτεχ ενημέρωσε το Συμβούλιο Ασφαλείας, τονίζοντας την απρόβλεπτη κατάσταση ασφαλείας παρά την εύθραυστη εκεχειρία. [44]

Στο Σουδάν, ο ASG Πόμπι ενημέρωσε το Συμβούλιο Ασφαλείας για την εντεινόμενη σύγκρουση και τις επιδεινούμενες ανθρωπιστικές συνθήκες. [45]

Στο Ιράκ, ο SRSG Αλ Χασάν συναντήθηκε με τους ηγέτες για να συζητήσουν την περιφερειακή σταθερότητα, τη δικαιοσύνη και τις εκλογές. [46]

Στη Λατινική Αμερική, η Γουατεμάλα γνώρισε εντεινόμενες διαμάχες μεταξύ συμμοριών, με τη βία να υπερδιπλασιάζεται τον Μάιο. Στο Μεξικό, η βία που στοχεύει πολιτικούς εντάθηκε. Στη Βολιβία, οι εντάσεις συνεχίζονται σχετικά με τις υποψηφιότητες για τις γενικές εκλογές του Αυγούστου. Στην Κολομβία, ο Πρόεδρος Πέτρο κινητοποίησε τους πολίτες για να υποστηρίξουν ένα δημοψήφισμα σχετικά με την εργασιακή του μεταρρύθμιση. [47]

Η Κίνα, καταδίκασε τις αμερικανικές επιθέσεις στο Ιράν, με τον Πρέσβη της ΛΔΚ στον ΟΗΕ να ζητά κατάπαυση του πυρός και να δηλώνει την προθυμία της ΛΔΚ να συνεργαστεί για μια πολιτική λύση. Η ΛΔΚ επιδιώκει να παρουσιαστεί ως υποστηρικτής της ειρήνης. Η Ταϊβάν διερευνά έναν βουλευτή του KMT για χρηματοδότηση από το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας (ΚΚΚ) και διαρροή πληροφοριών. [48]

Στη Ρωσία, το Κρεμλίνο υποβαθμίζει το κοινωνικό και οικονομικό κόστος του πολέμου στην Ουκρανία και τις αυξημένες στρατιωτικές δαπάνες. Ο Πούτιν επαναλαμβάνει αφηγήσεις που δυσφημούν την Ουκρανία και κατηγορούν τη Δύση/ΝΑΤΟ. [49]

Οι Σύνοδοι Κορυφής της ASEAN (46η Σύνοδος Κορυφής της ASEAN στις 26 Μαΐου, Σύνοδος Κορυφής ASEAN-GCC στις 27 Μαΐου) ανέδειξαν τις προσπάθειες για εμβάθυνση της συνεργασίας. Η κοινή περίληψη της επίσκεψης του Γενικού Γραμματέα της ASEAN στο Μαρόκο (24-26 Ιουνίου) υπογράμμισε την αυξανόμενη συνεργασία σε εμπόριο, επενδύσεις, ψηφιακό μετασχηματισμό, βιώσιμη ανάπτυξη και ανταλλαγές μεταξύ λαών. [50]

Η Αφρικανική Ένωση (ΑΕ) ανακοίνωσε το θέμα του 2025: «Δικαιοσύνη για τους Αφρικανούς και τους λαούς αφρικανικής καταγωγής μέσω αποζημιώσεων», σηματοδοτώντας μια εστίαση στις ιστορικές αδικίες και τη μεταρρύθμιση του πολυμερούς συστήματος. [51]